Modernleşme ve Toplumbilim- Recep Şentürk

Recep Şentürk, “Modernleşme ve Toplumbilim” makalesinde sosyal bilimlerle fıkhı karşılaştırırken, bir ilimde/bilimde olması gereken “açıklayıcılık” ve “düzenleyecilik” fonksiyonlardan batı paradigmasının bir değeri olan ve pozitivist felsefe üzerine temellenen sosyal bilimlerde “açıklayıcılık” rolünün ağırlık kazandığını belirtirken, fıkıhta ise “düzenleyicilik” fonksiyonunun ön planda olduğunu söyler. Bu bağlamda, -belki haddime olmayarak- sosyal bilimlerle fıkhın kıyasına yeni bir pencereden bakmak istersek, içtimai olaylar ve değişimler karşısında sosyal bilimlerin daha “edilgen”, fıkhın ise “etken” bir tavır aldığını söyleyebiliriz. Bir diğer ve tarafgir ifadeyle, fıkıh, sosyal olayları belirleyenin yine insanlar olduğunun ve bu değişimlerin mutlak olmadığının bilincinde; sosyal bilimler ise içtimai problemlerin her birini bir önceki değişimle açıklama, nedenlerini geriye doğru bakarak bulma gayretinde. Dolayısıyla sosyal bilimler olayların esbabına bir mutlakıyet atfetmekte bu anlamda.